وقتی صحبت از سیستمهای سرمایشی در پروژههای بزرگ میشه، یکی از انتخابهای مهم، نوع چیلر هست. چیلرها وظیفه دارن آب رو خنک کنن تا در سیستم تهویه مطبوع یا فرآیندهای صنعتی مورد استفاده قرار بگیره.
اما بین چیلر سانتریفیوژ، چیلر اسکرو و چیلر جذبی تفاوتهای مهمی وجود داره که انتخاب درست رو کاملاً تحت تأثیر قرار میده.
در این مقاله قراره به زبان ساده بفهمیم هر کدوم چطور کار میکنن، چه مزایا و معایبی دارن، و برای چه پروژههایی مناسبتر هستن.
بیشتر بخوانید: آشنایی با سیستم چیلر
چیلر سانتریفیوژ چیست؟
چیلر سانتریفیوژ (Centrifugal Chiller) یکی از پیشرفتهترین و پرقدرتترین چیلرهای تراکمی است که برای تأمین سرمایش در پروژههای بزرگ مثل برجهای اداری، بیمارستانها و مراکز خرید استفاده میشود.
در این نوع چیلر، کمپرسور از نوع سانتریفیوژ (گریز از مرکز) است. پروانهای با سرعت بالا گاز مبرد را فشرده کرده و سپس گاز در کندانسور خنک میشود تا مجدداً وارد چرخه سرمایش شود.
نحوه عملکرد چیلر سانتریفیوژ
- گاز مبرد وارد کمپرسور سانتریفیوژ میشود.
- پروانه با سرعت زیاد میچرخد و گاز را با نیروی گریز از مرکز فشرده میکند.
- گاز فشرده وارد کندانسور میشود تا حرارت خود را از دست بدهد.
- مبرد مایعشده دوباره وارد اواپراتور میشود تا فرآیند سرمایش تکرار گردد.
مزایا و معایب چیلر سانتریفیوژ
| مزایا | معایب |
| راندمان انرژی بسیار بالا، مخصوص پروژههای بزرگ | هزینه اولیه زیاد نسبت به سایر چیلرها |
| صدای کم و لرزش ناچیز | نیاز به فضای زیاد برای نصب |
| طول عمر بالا و نگهداری آسان | مناسب نبودن برای پروژههای کوچک |
| عملکرد عالی در بارهای سنگین و مداوم | نیاز به اپراتور یا تکنسین متخصص |
کاربرد چیلر سانتریفیوژ
چیلر سانتریفیوژ به دلیل راندمان بالا و عملکرد پایدار، در پروژههای زیر بهکار میرود:
- برجهای اداری و تجاری بزرگ
- بیمارستانها و مراکز درمانی
- کارخانهها و نیروگاهها
- مراکز خرید و مجتمعهای مسکونی بزرگ
چیلر اسکرو چیست و چه کاربردی دارد؟
چیلر اسکرو (Screw Chiller) یکی از پرکاربردترین انواع چیلرهای تراکمی است که در ظرفیتهای متوسط تا زیاد مورد استفاده قرار میگیرد. این نوع چیلر به دلیل ساختار ساده، عملکرد پایدار و نگهداری آسان، در بسیاری از ساختمانها و واحدهای صنعتی کاربرد دارد.
در قلب این چیلر، کمپرسور اسکرو قرار دارد که از دو روتور مارپیچی (یکی نر و دیگری ماده) تشکیل شده است. این دو روتور با چرخش همزمان، گاز مبرد را فشرده کرده و باعث ایجاد سرمایش میشوند.
بیشتر بخوانید: برج خنک کننده چیست؟
نحوه عملکرد چیلر اسکرو
وقتی گاز مبرد وارد کمپرسور میشود، بین دو روتور مارپیچی گیر میافتد. با چرخش این روتورها، حجم گاز کاهش پیدا میکند و در نتیجه فشار و دمای آن بالا میرود. گاز فشرده سپس وارد کندانسور میشود تا گرما را از دست بدهد و دوباره به مایع تبدیل شود. این چرخه تا رسیدن به دمای مطلوب محیط تکرار میشود.
مزایا و معایب چیلر اسکرو
| مزایا | معایب |
| راندمان مناسب در ظرفیتهای متوسط | راندمان کمتر نسبت به چیلر سانتریفیوژ |
| طراحی ساده و نگهداری آسان | صدای بیشتر نسبت به چیلر جذبی |
| عملکرد پیوسته و پایدار | عملکرد نهچندان ایدهآل در بارهای خیلی پایین |
| صدای کمتر از کمپرسورهای پیستونی | نیاز به سرویس منظم برای حفظ راندمان |
کاربرد چیلر اسکرو
بهدلیل ترکیب مناسب بین راندمان و هزینه، چیلر اسکرو در پروژههای متنوعی مورد استفاده قرار میگیرد، از جمله:
- ساختمانها و برجهای اداری
- هتلها و مراکز اقامتی
- مراکز داده (Data Center)
- کارخانهها و کارگاههای صنعتی
- مجموعههای ورزشی و تفریحی متوسط
چیلر جذبی چیست و چگونه کار میکند؟
چیلر جذبی (Absorption Chiller) برخلاف چیلرهای تراکمی، بهجای استفاده از انرژی الکتریکی برای فشردهسازی مبرد، از انرژی حرارتی (مثل بخار، آب داغ یا شعله گاز) بهره میبرد.
در این نوع چیلر، خبری از کمپرسور نیست و فرآیند سرمایش از طریق واکنش شیمیایی بین آب و لیتیوم بروماید انجام میشود.
به زبان ساده، حرارت باعث تبخیر آب (که نقش مبرد را دارد) میشود. بخار حاصل، در تماس با لیتیوم بروماید جذب شده و مجدداً به حالت مایع برمیگردد. این چرخه باعث جذب گرما از آب مدار تهویه و در نتیجه تولید سرمایش میشود.
نحوه عملکرد چیلر جذبی
- حرارت (از گاز یا بخار) وارد ژنراتور چیلر میشود.
- آب (مبرد) تبخیر شده و بخار حاصل، توسط لیتیوم بروماید جذب میشود.
- گرما از آب مدار تهویه گرفته میشود و آب خنک در سیستم گردش پیدا میکند.
- چرخه تبخیر و جذب بهطور مداوم تکرار میشود تا دمای موردنظر تأمین گردد.
مزایا و معایب چیلر جذبی
| مزایا | معایب |
| مصرف برق بسیار پایین | راندمان پایینتر نسبت به چیلرهای تراکمی |
| کارکرد بیصدا و بدون لرزش | ابعاد بزرگتر و وزن بیشتر |
| استفاده از انرژی حرارتی اضافی (گاز، بخار یا آب داغ) | هزینه اولیه و نگهداری بالا |
| دوستدار محیطزیست و بدون مبردهای مخرب | نیاز به منبع حرارتی پایدار و دائمی |
🏭 کاربرد چیلر جذبی
چیلرهای جذبی بیشتر در محیطهایی استفاده میشوند که حرارت اضافی در دسترس باشد، از جمله:
- کارخانهها و واحدهای تولیدی
- پالایشگاهها و صنایع پتروشیمی
- نیروگاهها
- پروژههای بزرگ با بازیافت حرارتی
بیشتر بخوانید: HVAC مخفف چیست؟
⚖️ مقایسه کلی سه نوع چیلر
| چیلر سانتریفیوژ | چیلر اسکرو | چیلر جذبی | ویژگیها |
| برق | برق | حرارت (بخار یا گاز) | نوع انرژی مصرفی |
| بسیار بالا | خوب | پایینتر | راندمان انرژی |
| خیلی کم | متوسط | بسیار کم | صدای کارکرد |
| زیاد | متوسط | زیاد | هزینه اولیه |
| آسان | آسان | پیچیدهتر | نگهداری |
| پروژههای عظیم | پروژههای متوسط | صنایع با حرارت اتلافی | کاربرد اصلی |
تأثیر نوع چیلر بر قیمت هواساز صنعتی
انتخاب نوع چیلر میتونه مستقیماً روی قیمت هواساز صنعتی تأثیر بذاره.
برای مثال، چیلر سانتریفیوژ بهخاطر تولید آب سرد با دمای ثابت و فشار مناسب، باعث عملکرد بهتر و طول عمر بیشتر هواساز میشه.
در مقابل، چیلر جذبی هزینه برق کمتری داره ولی بهدلیل نوسان دمای آب خنک، ممکنه نیاز به هواسازهای دقیقتر و گرانتر باشه.
بهطور کلی:
- اگر پروژهات بزرگه و پایداری مهمه → چیلر سانتریفیوژ + هواساز صنعتی بزرگ
- اگر پروژهات متوسطه و هزینه برات مهمه → چیلر اسکرو + هواساز معمولی یا متوسط
- اگر منبع حرارتی داری و میخوای مصرف برق رو کم کنی → چیلر جذبی + هواساز صنعتی با کنترل دقیق
جمعبندی نهایی
برای انتخاب سیستم تهویه مطبوع مناسب باید بدونی که چیلر و هواساز دو بخش جدانشدنی هستن.
چیلر وظیفه تولید آب سرد و هواساز وظیفه پخش هوای خنک رو برعهده داره.
نوع چیلری که انتخاب میکنی، روی عملکرد، راندمان و حتی قیمت هواساز صنعتی تأثیر مستقیم میذاره.
در نهایت، انتخاب بین چیلر سانتریفیوژ، چیلر اسکرو و چیلر جذبی بستگی داره به نوع پروژه، ظرفیت مورد نیاز، هزینه انرژی و فضای نصب.
واحد فروش و امور مشتریان:
02156543512
02156545923
02156545904
مدیریت : مهندس فاتحی 09122586618