گاز کولر گازی یا مبرد چیست ؟

گاز کولر گازی یا همان مبرد، ماده‌ای است که در سیستم‌های تهویه مطبوع (کولر گازی) برای تولید هوای خنک و عملکرد صحیح کولر استفاده می‌شود. این ماده گرما را از محیط جذب کرده و آن را به جریان هوای خنک تبدیل می‌کند. در واقع، کولرهای گازی بدون وجود گاز مبرد نمی‌توانند هوای اطرافشان را خنک کنند و تنها نقش یک پنکه بزرگ را ایفا خواهند کرد.

انواع مختلف گاز مبر

گازهای مبرد مختلفی در کولرهای گازی استفاده می‌شوند که بسته به نوع دستگاه و کاربرد، هرکدام ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارند. از رایج‌ترین گازهای کولر گازی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• • گاز R22 (Freon):

    • این گاز از قدیم در کولرهای گازی استفاده می‌شده و قیمت ارزون‌تری هم داره. ولی به شدت به لایه اوزون آسیب می‌زنه و به همین دلیل استفاده از اون در کشورهای زیادی ممنوع شده.

  • گاز R410A (Puron):

    • گاز جدیدتریه که تو کولرهای مدرن و اینورتر استفاده میشه. قدرت سرمایش بالاتری داره و مصرف برقش کمتره. این گاز خیلی سازگارتر با محیط زیسته و به لایه اوزون آسیب کمتری وارد می‌کنه.

  • گاز R32:

    • این گاز نسبت به R410A جدیدتره و کارایی بهتری داره. همچنین مصرف برق کمتری هم داره و به محیط زیست هم سازگارتره. البته کولرهایی که از این گاز استفاده می‌کنن باید به طور خاص برای این گاز طراحی شده باشن.

جدول مقایسه‌ای گازهای رایج کولر گازی

بخوانید: کولر صنعتی گازی چه کاربردی دارد؟

چرا گاز کولر گازی مهم است؟

اگر احساس می‌کنید که کولر گازی شما به خوبی خنک نمی‌کند یا عملکرد ضعیفی دارد، احتمالاً کمبود گاز مبرد دلیل اصلی است. علائم شایع کمبود گاز عبارتند از:

• کولر باد ولرم می‌زند و هوای خنک تولید نمی‌کند.

• لوله‌های بیرونی کولر یخ می‌زنند.

• کولر به طور مداوم و بدون دلیل کار می‌کند اما خانه همچنان خنک نمی‌شود.

• افزایش ناگهانی مصرف برق می‌تواند یکی از نشانه‌ها باشد.

نحوه شارژ گاز کولر گازی

شارژ گاز کولر گازی یک فرآیند تخصصی است که باید توسط تکنسین‌های مجرب انجام شود. فشار گاز، نوع کولر و شرایط محیطی همه در این فرآیند تأثیر دارند. مراحل کلی شارژ گاز به شرح زیر است:

1. تخلیه گاز قدیمی یا گاز باقیمانده (در صورت لزوم).

2. تست نشتی با نیتروژن برای اطمینان از عدم وجود نشتی در سیستم.

3. شارژ گاز با ترازوی دیجیتال و تنظیم دقیق مقدار گاز.

4. چک کردن فشار و عملکرد نهایی کولر گازی.

شیوه کار گاز مبر

گاز مبرد درون لوله‌های مسی کولر گازی جریان داره. این گاز از طریق این لوله‌ها در قسمت‌های مختلف سیستم به گردش درمی‌آید و در این مسیر از حالت گاز با فشار کم به مایع با فشار بالا تبدیل می‌شود. در این فرآیند، گاز مبرد گرما رو از هوای داخل محیط جذب کرده و بعد از تبدیل به مایع، این گرما رو آزاد می‌کنه. پس از اینکه گاز حرارت هوا رو جذب کرد، هوای خنک‌شده دوباره به محیط منتقل می‌شود.
بیشتر بخوانید: آموزش تعمیر برد کولر اسپیلت

نشت کردن مبرد از کولر گازی

نشت گاز کولر از سیستم های تهویه هوا موجب می شود تا کولر گازی نتواندهوای خنک تولید کند و عملکرد آن دچار مشکل شود. توجه داشته باشید که تشخیص نشت مبرد اهمیت بسیار زیادی دارد.بنابراین در صورت استفاده از سیستم‌های تهویه هوا باید هر از چند گاهی‌ دستگاه کولر خود را مورد بررسی قرار دهید تا از عدم نشت مبرد اطمینان حاصل نمایید.‌ نشت مبرد از سیستم تهویه هوا همواره با علائمی‌ همراه است.‌در ادامه به بررسی این علائم و نشانه ها می پردازیم.

• کاهش میزان خنک کنندگی مولر و جریان هوای کم در اتاق
• افزایش هزینه برق
• تولید صدای نابه هنجار از کولر گازی
• مسمومیت بر اثر نشت گاز

بیشتر بخوانید: خرید کولر صنعتی برای سوله

ویژگی های ماده سرما زا یا گاز مبرد

• مبرد باید غیر سمی باشد.
• غیر قابل اشتعال و انفجار
• در صورت نشتی به سرعت قابل تشخیص باشد.
• موجب آلودگی های غذایی و محیطی نشود.
• با روعن نباید ترکیب سمی و یا آتش زا ایجاد کند.
• سرعت تبخیر آرام و متعادلی داشته باشد.
• اختلاف فشار زیادی بین مایع و بخار مبرد وجود نداشته باشد.
• خورنده قطعات سیستم نباشد.
• نباید موجب خرابی سیم پیچ موتور شود.
• هادی الکتریسیته نباشد.
  
• با روغن کمپرسور ترکیب نشود بلکه مخلوط شود.

همچنین بخوانید: تفاوت ظرفیت های مختلف کولر صنعتی در چیست؟

ظرفیت های گوناگون گاز مبرد

• گاز R134a = ظرفیت 13.6 کیلوگرم
• گاز R22 = ظرفیت 13.6 کیلوگرم
• گاز R407c = ظرفیت 11.3 کیلوگرم
• گاز R410a = ظرفیت 11.3 کیلوگرم
• گاز R404a = ظرفیت 10.9 کیلوگرم
• گاز R507 = ظرفیت 11.3 کیلوگرم
• گاز R12 = ظرفیت 13.6 کیلوگرم

برخی از برندهای گاز مبرد R507 موجود در بازار ایران

• گاز مبرد R507 آرکما
• گاز مبرد R507 کولیب
• گاز مبرد R507 هانیول
• گاز فریون R507 ایسکون
• گاز R502 گالکو
  
  

سؤالات متداول:

• آیا می‌توانم گاز R410A رو در کولرهایی که قبلاً برای R22 طراحی شده‌اند بریزم؟ نه، نمی‌شه. این دو گاز سیستم‌های متفاوتی دارن و استفاده از گاز اشتباه می‌تونه به دستگاه آسیب بزنه.

• هر چند وقت یک‌بار باید گاز کولر رو شارژ کنم؟ اگه کولر شما هیچ مشکلی نداشته باشه و نشتی هم نداشته باشه، معمولاً نیازی به شارژ گاز نیست. ممکنه کولر شما 5-6 سال هم بدون نیاز به شارژ گاز کار کنه.

• گاز کولر تاریخ مصرف داره؟ نه، گاز کولر خودش تاریخ مصرف نداره. فقط اگه گاز نشت کرده باشه یا به درستی شارژ نشده باشه، نیاز به شارژ مجدد پیدا می‌کنه.

• چطور بفهمیم که گاز کولر کم شده؟ اگه کولر شما خنک نمی‌کنه یا بادش ولرم می‌زنه، احتمالاً گاز کم شده. باید بررسی کنید که آیا نشتی رخ داده یا نه.

• چرا بعضی از گازهای کولر گران‌ترند؟ گازهایی مثل R32 که جدیدترند، قیمت بالاتری دارند. اما این گازها مصرف انرژی کمتری دارن و به محیط زیست آسیب کمتری وارد می‌کنن. پس در بلندمدت ممکنه به‌صرفه‌تر باشند.

سخن آخر :

توجه به نکات گفته شده در پاراگراف های قبل می تواند نقش بسیار مهمی در انتخاب مدل و نوع کولر گازی خریداری شده توسط شما داشته باشد.علاوه بر آن در زمان شارژ گاز مبرد سعی کنید از برند های مبرد معتبر در بازار استفاده کنید تا امکان هرگونه مسمومیت و آلودگی از نشتی گاز مبرد را به حداقل برساند.